Zamki krzyżackie w Polsce
Zakon krzyżacki utożsamiany jest z państwem krzyżackim utworzonym na podbitych ziemiach Prusów. Nie jest to do końca właściwe, ponieważ zakon krzyżacki miał wiele posiadłości ziemskich w różnych krajach. Jednocześnie od początku swojej działalności Krzyżacy próbowali utworzyć własne państwo. Na Węgrzech to się nie udało, ale druga próba nastąpiła, gdy Konrad Mazowiecki sprowadził Krzyżaków w celu chrystianizacji Prus. Krzyżacy uzyskali zgodę na utworzenie własnego państwa uznającego wyłącznie zwierzchnictwo papieża. Podbój ziem Prusów następował początkowo opornie i ze znacznymi komplikacjami, ale z czasem Krzyżacy ruszyli wzdłuż Wisły na północ, później wzdłuż zalewu wiślanego. Dopiero po opanowaniu tych terenów podbijali ziemie w głębi obszarów zajętych przez plemiona Prusów, Galindów i częściowo Jaćwingów.
Początkowo zamki krzyżackie budowane na podbitych terenach były konstrukcjami drewnianymi, często na miejscu dawnych grodów pruskich. Było to podyktowane istniejącym zagrożenie i niestabilną sytuacją, która uniemożliwiała budowę z materiałów bardziej trwałych. Na podbitych terenach brakowało kamieni do budowy, więc trzeba było budować z cegieł. Taka technologia wymagała budowy cegielni działających na bezpiecznym terenie oraz czasu na przygotowanie materiałów budowlanych.
Po drugim powstaniu pruskim zakończonym w 1274 roku Krzyżacy mogli już przystąpić do budowy zamków murowanych. W tym okresie, zakończonym ok. 1340 roku budowano zamki warowne z wieżyczkami narożnymi i wieżami o charakterze bergfried. Nieodłącznym elementem zamków były gdaniska. Typowymi przedstawicielami tego okresu może być zamek w Gniewie albo Golubiu lub chociażby w Malborku. W trzecie fazie powstawały zamki bardziej surowe, oszczędne w formie, bez wież. Przykładem takiego zamku może być zamek w Ostródzie. Tylko niektóre zamki miały bardziej luźną formę. Trzeci okres zakończył się w 1410 roku, później zamków już nie budowano. Ograniczano się do rozbudowy i modernizacji istniejących budowli. Trzeba zaznaczyć, że Krzyżacy budowali zamki również na innych ziemiach zdobytych, przykładem mogą być zamki krzyzackie na Pomorzu, nie ustepujące wielkością zamkom na ziemiach zdobytych na plemionach pruskich.
